Edukacja regionalna
Dzień Regionalny w Szkole Podstawowej
im. Jana Pawła II w Ochotnicy Dolnej
6 maja wszyscy uczniowie i nauczyciele zaprezentowali się w strojach góralskich albo z góralskim elementem. O 9.30 zebrali się w sali gimnastycznej, by świętować Dzień Regionalny przygotowany przez zespół nauczycieli w składzie: Agata Chlipała, Małgorzata Kędzierska i Agnieszka Dyda.
Wszystkich zebranych powitały dyrektorki szkół – panie Barbara Konopka i Renata Rusnarczyk, a następnie zespół NUCICKI zaprezentował scenkę poświęconą historii i tradycji Ochotnicy, autorstwa pani Agaty Chlipały – z muzyką, śpiewami i tańcami regionu. Kolejnym punktem programu było wręczenie przez panią dyrektor Barbarę Konopkę nagród w konkursach plastycznych dla najmłodszych klas szkoły podstawowej. Klasy I i O przygotowały prace na temat „My górole”, nagrody odebrały Karina Franczyk z kl. I za I miejsce, Dominika Dąbrowska z kl. „O” za II miejsce i Kinga Syjud z kl. „O” za III miejsce. Komisja Konkursowa podkreśliła, że wszystkie prace z tej kategorii były niezwykle piękne i czasochłonne i zasługują na wyróżnienie.
Klasy II i III namalowały prace na temat „W Ochotnicy” i tu wygrała Katarzyna Sopata, II miejsce zajął Szymon Franasowicz, III Anna Faltyn, a wyróżnienia otrzymali: Maja Jagieła, Urszula Tokarczyk, Michał Gołdyn i Wiktoria Hasior.
Czwartaki mieli za zadanie namalować plakat reklamujący Ochotnicę. W tej kategorii I miejsce zajęła Honorata Wąchała, II Zuzanna Młynarczyk, a III Magdalena Brzeźna.
Następnie odbył się Międzyklasowy Quiz o Ochotnicy. Wystartowały w nim trzyosobowe drużyny wszystkich klas IV – VI szkoły podstawowej i I – III gimnazjum – 11 drużyn. Nad przebiegiem czuwała komisja w składzie: panie Monika Groń – kierowniczka Gminnej Biblioteki Publicznej w Ochotnicy Dolnej, Monika Jagieła – kierowniczka Wiejskiego Ośrodka Kultury w Ochotnicy Dolnej, dyrektorki Barbara Konopka i Renata Rusnarczyk oraz pani Małgorzata Kędzierska, nauczycielka szkoły podstawowej i gimnazjum. Wszyscy uczestnicy doskonale się przygotowali i wykazali ogromną wiedzę o historii i zwyczajach Ochotnicy. Rywalizacja była bardzo zacięta i dopiero dogrywka wyłoniła zwycięzców. Wyróżnienie otrzymała drużyna klasy VIb, III miejsce drużyna z Ib gimnazjum, II miejsce Ia gimnazjum. Zwyciężyła drużyna klasy IIIb gimnazjum. Nagrody w tym konkursie ufundowała Gminna Biblioteka Publiczna, za co bardzo dziękujemy.
Imprezie towarzyszyła wystawa starych sprzętów „W dawnej Ochotnicy” oraz wystawa przepięknych prac plastycznych przygotowanych w ramach konkursów. Dodatkowo mogliśmy obejrzeć wystawę starych fotografii „Dawniej w Ochotnicy” przygotowaną przez p. Barbarę Chryczyk. Dziękujemy Gminnej Bibliotece Publicznej i Wiejskiemu Ośrodkowi Kultury w Ochotnicy Dolnej za pomoc w zorganizowaniu przedsięwzięcia a nauczycielom za zaangażowanie i pomoc w przygotowaniu uczniów do konkursów.
Edukacja regionalna w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II
w Ochotnicy Dolnej
Każdy człowiek powinien znać swoje korzenie, aby potrafił określić swoją przynależność. Człowiek utożsamiający się z własnym regionem, znający jego historię i mający świadomość bogactwa przyrody i kultury, łatwiej odnajduje się w świecie szybkich zmian i globalizacji. Dlatego edukacja regionalna jest tak ważna.
Nasza grupa regionalna podczas występu na koncercie kolęd w Wiejskim Ośrodku Kultury w Ochotnicy Dolnej (styczeń 2014 r.) i po występie na skubackach w WOK-u (luty 2014)
Działania podejmowane w tym zakresie przyczyniają się do zwiększenia u uczniów wiedzy na temat regionu, wdrażają do aktywnego uczestnictwa w życiu kulturalnym i społecznym, wyrabiają w nim poczucie dumy wynikające z faktu, że jest obywatelem tej właśnie Małej Ojczyzny. To zaś w konsekwencji sprawi, że w przyszłości łatwiej będzie mógł się odnaleźć w świecie, będzie bardziej pewny siebie, dzięki czemu chętnie podejmie aktywność zarówno osobistą, jak i społeczną.
Wieś Ochotnica Dolna, w której znajduje się nasza szkoła, to przepiękna miejscowość w sercu Gorców, wokół rozciągają się pasma Lubania, Turbacza i Gorca, doliną płynie rzeka Ochotniczanka. Wieś ma bardzo ciekawą historię, sięgającą przełomu XIII i XIV wieku. W czasie II wojny światowej i tuż po niej na jej terenie działali partyzanci walczący z okupacją niemiecką, a następnie z nowym systemem. Jej walorem jest również to, że na jej terenie rozciąga się część Gorczańskiego Parku Narodowego, a w najbliższym sąsiedztwie znajduje się Pieniński Park Narodowy. Młodzi mieszkańcy tej przepięknej okolicy powinni więc ją przede wszystkim dobrze poznać, docenić wagę tego bogactwa i nauczyć się o nie dbać.
Jasełka przygotowane przez klasę II (grudzień 2013)
Edukacja regionalna jest w naszej szkole bardzo ważna, realizujemy ją na wiele sposobów:
- Gromadzenie w bibliotece książek i materiałów poświęconych regionowi – jego kulturze, historii, przyrodzie, itp.;
- Zorganizowanie kącika regionalnego w bibliotece;
- Organizacja w bibliotece wystawek związanych tematycznie z regionem i dziedzictwem kulturowym;
- Konkursy o tematyce regionalnej (np. o II wojnie światowej w Ochotnicy, o Gorczańskim Parku Narodowym, o związkach Jana Pawła II z naszym regionem, konkurs recytatorski gwarowy);
- Organizowanie wycieczek po okolicy w celu poznania bogactwa przyrody, ale także w miejsca pamięci (szlak partyzantów, miejsce katastrofy Liberatora, wystawa regionalna w Ochotnicy Górnej);
- Włączanie treści regionalnych w uroczystości szkolne (akcenty regionalne w jasełkach i akademiach z okazji Dnia Matki, Dnia Babci i Dziadka, Święta Szkoły);
- Praca z patronem szkoły – Janem Pawłem II, który był wzorem patriotyzmu i poszanowania rodzimej kultury i przyrody, także naszego regionu;
- Zwrócenie szczególnej uwagi na treści związane z regionem na wszystkich lekcjach;
- Działalność zespołu regionalnego. Zespół działa od 2009 roku, śpiewają w nim i grają uczniowie szkoły podstawowej i gimnazjum. Występuje na uroczystościach szkolnych w obydwu szkołach, ale także na imprezach lokalnych - koncerty kolęd i pastorałek góralskich w kościele parafialnym i WOK-u w Ochotnicy Dolnej, opłatek Związku Podhalan, skubacki w WOK-u itp. Dzięki działalności grupy uczniowie zapoznają się z elementami stroju, muzyki i tańca góralskiego, mogą brać udział w imprezach o charakterze regionalnym, poznają tradycje regionu.
Gminny Konkurs Recytatorski - kategoria gwarowa (grudzień 2013 r.)
Na zakończenie przytoczę wypowiedź papieża Jana Pawła II, która stała się naszą inspiracją do działania:
"Proszę Was: pozostańcie wierni temu dziedzictwu! Uczyńcie je podstawą swojego wychowania! Uczyńcie je przedmiotem szlachetnej dumy! Przechowajcie to dziedzictwo! Pomnóżcie to dziedzictwo! Przekażcie je następnym pokoleniom (...)”
Agata Chlipała
Pani Stanisława Gołdyn - poetka ludowa z Ochotnicy Dolnej
W dniu 23 listopada 2012r. gościliśmy w naszej szkole poetkę ludową, mieszkankę Ochotnicy Dolnej panią Stanisławę Gołdyn. Pani Stanisława urodziła się w 1953 r. w Ochotnicy Górnej, jest dyplomowanym rolnikiem. Poetka mieszka w Ochotnicy Dolnej. Obecnie przebywa na emeryturze, pisze wiersze i zajmuje się ukochanymi wnukami. Pani Gołdyn współtworzy także kwartalnik „ Ochotnica”.
Pani Stanisława pisze wiersze gwarą oraz językiem literackim. Pisze już od ponad 20 lat. W swoich utworach pokazuje wiejskie życie, przeszłość, góry i gorczańską przyrodę. W jej wierszach dominuje piękno Ochotnicy i najbliższych okolic . Można odnaleźć też głęboką wiarę w Boga. Odbiciem skromności i pogody ducha pani Stanisławy w jej utworach jest szacunek i miłość do drugiego człowieka. Dużo też miejsca poświęca miłości do Ojczyzny. Autorka publikowała swoje wiersze w „Podhalaninie” i „Z Gorców” oraz w „ Ochotnicy”.
Na spotkaniu poetka zaprezentowała uczniom wiersze pisane gwarą. Pani Stanisława nie tylko czytała swoje utwory, ale także poprzedzała je ciekawymi komentarzami. Autorka starała się ukazać uczniom trud tworzenia oraz radość z możliwości realizowania swojej pasji. Uczniowie zadawali poetce pytania m.in. skąd czerpie pomysły do tworzenia?
Poezja pani Stanisławy promuje Ochotnicę, pokazuje, że nie należy wstydzić się mowy i zwyczajów naszych pradziadków i dziadków. Osobisty kontakt z poetką, skromną, wrażliwą i uśmiechniętą był dla uczniów niezapomnianym przeżyciem.Smak chleba
„Ni ma ci to ni ma jako w Ochotnicy,
Urośnie jabłusko na suchy jedlicy.
Łącka ci sie nawet zimą zazieleni,
Jak ino w robocie nie bedzies sie lenił".
Tak downo śpiywali nasi praojcowie
I wiele jest prawdy w kozdziutkim tym słowie
Bo kiej na cłowieka cięzko kwila przydzie,
Jak bedzie robotny to sie oprze biydzie.
Górol słynie z tego, ze syćko potrafi.
Chyci sie roboty jako mu sie trafi.
Przemierzy smat drogi za pracą i chlebem
Cy to pod ojczystym, cy pod obcym niebem.
Znają go we wszystkich krajach Europy,
Na inny kontynent tys stawio swe stopy.
Z dala od parafii, rodziny i domu
Jest ambasadorem swojego regionu.
Gotowy do wyzwań, nie znający strachu
Spotkos go w warsztacie, na murze i dachu
Nie strasne mu mrozy, ni letnio spiekota
Ino mu doskwiyro okropno tęsknota .
Hawok- pod Gorcami ostała rodzina,
Miejsce bliskie sercu- kochano dziedzina.
Śniją się po nocach wiyrsycki i hole-
Syćko co od wieków kochają górole.
Ni ma nic za darmo, prawda to jest święto.
Kto jeździ po świecie, niech o tym pamięto
Kces sc byt poprawić? kapke sie wzbogacić?
Trza swoje wyciyrpieć i cene zapłacić./Stanisława Gołdyn/
Ojcowizna
Ojcowizna to ta ziymia na gorczańskim stoku
To szum lasu. zapach łąki, szmer górskich potoków,
To te zboza co sie latem lak przepiykne złocom
Polne zioła, barwne kwiaty co w słonku migocom
Ojcowizna to ta gwara jakie ni ma nika.
Pieśni downe, zwycoj stan i swojsko muzyka
To te stroje regionalne nosone od święta.
To kapelus i ciupaga co dziadka pamięta
Ojcowizna to te domy stojące wzdłuz drogi,
Nisko chata, ściana zagród i znajome progi,
To portrety i pamiątki forte cenić trzeba,
Stare sprzęty, stół kuchenny, smak wiejskiego chleba
Ojcowizna to te groby, przodków nasyk kości
To historia, dzieje rodu i pamięć przeszłości.
To te krzyze na wiyrsyckak przed laty wzniesione
I pomniki bohaterom wojny poświęcone.
Syćko co Ci drogie, bliskie co nudzi wspomnienia
Ceń, ochronioj i przekazuj hen na pokolenia.
Niek syn kocho ojcowizne, niekze wiedzom młodzi,
Ze cłekowi tom nojlepi kany sie urodził./Stanisława Gołdyn/Opracowała: Joanna Chrobak
„… by czas nie zaćmił i niepamięć…”
/ J. Długosz /Krwawa Wigilia - Jasełka bożonarodzeniowe w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Ochotnicy Dolnej - Centrum„….by czas nie zaćmił i niepamięć…”, właśnie te słowa stały się motywem przewodnim podczas organizowania tegorocznych Jasełek w naszej szkole. Jasełka pod tytułem „ Krwawa Wigilia w Ochotnicy” przygotowali uczniowie klas IV - VI przy wielkim wsparciu miejscowej poetki ludowej i siostry katechetki. Nie były to tradycyjne Jasełka, gdyż swym obrazem nawiązywały do historii naszego regionu, do wydarzeń wigilijnych z 1944 roku. Stąd „ Krwawa Wigilia”.
Przedstawienie rozpoczęła scena przygotowywania do Wigilii. Uczniowie ubrani byli w tradycyjne ochotnickie stroje, śpiewali kolędy i wykonywali tradycyjne ozdoby choinkowe. Miało być zwyczajnie , ale nie było, ponieważ właśnie wtedy na cichą, gorczańską wieś napadli esesmani. Słychać było strzały, lamenty, krzyki. Gosposie klękały i modliły się, pojawili się też partyzanci. Naoczny świadek tak pisał o tych wydarzeniach: „ wieś jak na zaduszki, cała płonie razem z drzewami i ustrojonymi jeszcze w wilię choinkami w oknach chat…” . W Krwawą Wigilię esesmani zamordowali 56 mieszkańców Ochotnicy .Jasełka kończy apel poległych i cisza odegrana na trąbce.
Te poruszające jasełka nasi uczniowie przedstawili w sumie trzy razy. 21.12.2011r. w szkole, 20.01.2012r. w GOK-u podczas Dnia Babci i Dziadka oraz w kościele parafialnym w Ochotnicy Dolnej. Za każdym razem przedstawienie wywoływało ogromne wzruszenie i łzy, gdyż żyją jeszcze świadkowie tamtych wydarzeń. Tegoroczne jasełka, jakże inne od dotychczasowych miały wymowę nie tylko religijną, ale także patriotyczną. Dzisiaj dzieciom święta Bożego Narodzenia kojarzą się z radością, możliwością przebywania we wspólnym gronie z najbliższą rodziną, chwilą odpoczynku. Dzięki nawiązaniu do historii wsi, uczniowie mogli poznać i lepiej zrozumieć wrażenia jakie towarzyszyły tym, którzy obchodzili święta w okresie okupacji 1939-1945. Mogli także poznać stroje i zwyczaje ochotnickie, tradycyjne strojenie choinki oraz mowę dziadków- dialekt ochotnicki.
Przedstawienie bożonarodzeniowie pt. „ Krwawa Wigilia w Ochotnicy” było niewątpliwie ogromnym wydarzeniem dla społeczności szkolnej i mieszkańców Ochotnicy Dolnej. Świadczą o tym liczne dowody uznania i wdzięczności składane na ręce pani Dyrektor.Opracowała Joanna Chrobak